Ortodonti; çapraşık dişler ve çene uyumsuzluklarını teşhis eden, önlemeye çalışan ve tedavi eden bir diş hekimliği dalı. Bu disiplinin temel amacı, ağızda ideal kapanışı sağlayarak çiğneme, konuşma ve ısırma fonksiyonlarını iyileştirmek. Düzgün sıralanmış dişlerin karşı çenedeki dişlerle uyum içinde olması, bu hedefin temelini oluşturuyor. Aynı zamanda, estetik ve fonksiyonel kazanımlar bireyin özgüvenini de artırıyor.
İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hastanesi Ortodonti Uzmanı Dt. Duygu Güneş, ortodontik sorunların erken yaşta fark edilip tedavi edilmesinin önemine dikkat çekerek, "Basit bir aparey kullanımıyla, kötü yönde ilerleyecek iskeletsel bir bozukluğun da önüne geçilmesi mümkün." açıklamasında bulundu. Tedavi yönteminin seçiminde hastanın yaşının ve ortodontik problemin türünün belirleyici olduğunu ifade eden Güneş, bazı durumlarda cerrahi müdahale ile ortodontik tedavinin birlikte yürütüldüğünü belirtti.
Ortodontik Tedavi Yöntemleri
1. Diş Teli (Braket) Tedavisi:
En sık başvurulan yöntemlerden biri olan diş telleri, metal ya da seramik malzemelerden üretiliyor. Sabit bir sistem olan bu yöntem, diş yüzeyine yapıştırılan braketler ve içlerinden geçen ark telleri ile çalışıyor. Kapaklı veya kapaksız modelleri bulunan teller, dişleri zamanla ideal konuma getiriyor.
2. Şeffaf Plaklar (Alignerlar):
Daha estetik ve konforlu bir seçenek olan şeffaf plaklar, kişiye özel tasarlanıyor. Ağızda neredeyse görünmeyen bu plaklar, yemek yerken veya diş fırçalarken çıkarılabiliyor. Ancak etkili olabilmeleri için günde en az 20 saat takılmaları gerekiyor.
3. Hareketli Apareyler:
Hasta tarafından takılıp çıkarılabilen bu apareyler, kroşelerle ağızda tutulur. Çene genişletme, diş konumlandırma ve bazı kötü alışkanlıkların (örneğin dil itimi) düzeltilmesinde etkili olabilir.
4. Sabit Fonksiyonel Aygıtlar:
Alt çenenin geride olduğu durumlarda kullanılan bu sistem, sabit tellerin üzerine yerleştirilen küçük pistonlar şeklindedir. Ağız dışından görünmezler ve hasta tarafından çıkarılamazlar.
5. Ağız Dışı Aygıtlar (Yüz Maskesi – Enselik):
Çene gelişiminin yönlendirilmesi ve dişlerin hareket ettirilmesi amacıyla kullanılan bu tedavi yöntemi, ağız dışından destek alır. Özellikle iskeletsel bozuklukların düzeltilmesinde tercih edilir.
Uzmanlar, ortodontik sorunların hem işlevsel hem de estetik açıdan değerlendirilerek doğru tedavi yöntemiyle ele alınmasının yaşam kalitesine doğrudan katkı sağladığını vurguluyor.
