14-20 Haziran tarihleri arasında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (İZÜ) tarafından düzenlenen 12. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferans’ının (ICIEF). dördüncü gününde, dijital ekonomi, sermaye piyasası ve yoksulluğun azaltılması konuları masaya yatırıldı. IMF Eski İcra Direktörü Prof. Dr. Abbas Mirakhor, tamamen Kuran`a dayalı ve ekonomiden bağımsız bir sistem olarak “iktisad” ı sunarken, İZÜ’den Prof. Dr. Arif Ersoy, insan merkezli paylaşım ekonomisi olan İslam ekonomisinin temel ilkelerine göre paralel faiz yaklaşımına dayalı yeni bir paradigmanın geliştirilebileceğini söyledi.
12.Uluslararası İslami Ekonomisi ve Finansı Konferansı bu yıl İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ev sahipliğinde 14-20 Haziran tarihleri arasında İslami Kalkınma Bankası’nın kuruluşu İslami Araştırma ve Eğitim Enstitüsü’nün koordinasyonunda gerçekleştiriliyor.
Dijital ekonomi, sermaye piyasası ve yoksulluğun azaltılması gibi konuların masaya yatırıldığı konferansın dördüncü günündeki önemli konuşmacılardan biri IMF Eski İcra Direktörü Prof. Dr. Abbas Mirakhor’du. Tüm dünyayı etkileyen COVID-19 salgını hakkında genel bilgi vererek konuşmasına başlayan Mirakhor, bunun dünya çapında ciddi ekonomik etkileri olacağını vurguladı. Pandemiye eşlik eden radikal belirsizliğin ekonomiye dayanak sağlayan politikalar anlamına geldiğini kaydeden Mirakor, hakim sosyo-ekonomik sistemin önerdiği politikaların çözüm olmadığını ve gerçek sorunla değil semptomlarla ilgilendiğini söyledi ve asıl sorunun sistemin kendisi ve bunun altında yatan felsefe ve ciddi kusurlu ekonomik paradigma olduğunu sözlerine ekledi.
Tek hedef sosyal adalet
Müslüman ülkelerin çoğunun ekonomide batı yaklaşımını izlediğini öne süren Mirakhor, ekonomiden ya da İslam ekonomisinden bağımsız olan ve Kur`an`a dayanan ve sosyal adaleti tek hedef olarak belirten “iktisat” adlı bir sisteme sahip olduklarını söyledi. Prof. Dr. Mirakhor dünyada egemen olan genel ekonomik paradigmanın adalet düşüncesine izin vermediğini ve verimlilik ile adalet arasında bir ödünleşimi temel aldığını söyledi.
Konferansta konuşan İstanbul S. Zaim Üniversitesi`nden Prof. Dr. Arif Ersoy ise hakim ekonomik ve siyasi sorunların Sosyalist ülkelerdeki bürokratik tekelciler veya Kapitalist ülkelerdeki finansal sermaye tekelci çevreleri tarafından yaratıldığını söyledi. Ersoy, bu tekelci sistemlerin her ikisinin de ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sosyal ekonomik ve politik sorunlar yaratırken, küresel düzeyde sürdürülebilir barış ve dayanışma için yeni bir paradigmanın gerektiğini de belirtti.
İnsan merkezli ‘paylaşım ekonomisi’ olan İslam ekonomisinin temel ilkelerine göre paralel faiz yaklaşımına dayalı yeni bir paradigmanın geliştirilebileceğinin üzerinde duran Prof. Dr. Ersoy, İslam sistemine ilişkin dünya görüşünün, artan verimlilik perspektifinden hesaplanan tüm maliyet ve faydalarla ‘İnsan Hakları Merkezli Harmonik Faiz Yaklaşımına’ dayandığını vurguladı.
Küresel Finansal Mimari ve Sermaye Piyasası
12. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferansı`nın dördüncü günü İstanbul Üniversitesi`nden Prof. Dr. Mehmet Saraç`ın moderatörlüğünü yaptığı ‘Küresel Finansal Mimari ve Sermaye Piyasası’ konulu oturumda da ilgi çekici konuşmalar yapıldı. ‘MENA Yatırımcıları İçin Portföy Çeşitlendirme Avantajlarından Yararlanma: Şer’i Uyumlu Hisse Senetlerinden Kanıtlar’ başlıklı konuşmasında, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi`nden Aisha Ahmed, MENA yatırımcıları için şer’i uyumlu hisse senetlerinin portföy çeşitlendirilmesinde bulunan faydalarını ortaya koydu. ‘İslami ve Konvansiyonel Bankalar için İşlem Hacmi ve Hisse Senedi Getiri Oynaklığı Arasındaki İlişkinin Modellenmesi: Suudi Arabistan Örneği’ başlıklı konuşmasında Dar al Hekma Üniversitesi`nden Karima Saci, Suudi Arabistan`daki bankacılık sektörü açısından işlem hacmi ve getiri oynaklığı arasındaki ilişkiyi irdeledi.
‘Bedelli Hisse İhracı Duyuruları Sırasında Kazanç Anomalisi için Kaldıraç Düzeyi Önemli mi?’ başlıklı konuşmasında, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi`nden Murat Işıker, yatırımcıların İslam ülkelerinin beş borsasında halka açık şirketlerin bedelli hisse ihracı duyuruları konusundaki algısını ölçmeye çalıştı. ‘Türkiye`nin Yatırım Portföylerine Alternatif Varlık Olarak Hizmet Veren Katılım Endeksi’ başlıklı bir konuşmada, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi`nden Rashed Jahangir, ortak hareketlerinin doğasını gözlemlemek için katılım ve ana akım öz sermaye endeksleri arasındaki dinamik korelasyon ve tutarlılığı tartıştı.
‘Arınma ve Tarama Süreciyle Şer’i Portföyü için Markowitz Modeli’ başlıklı konuşmasında, Waterloo Üniversitesi`nden Dila Puspita, hem arınma hem de tarama süreçlerini dikkate alan ve şer’i uyumlu bir portföy oluşturmak için anahtar olan yeni bir portföy optimizasyon modeli önerdi.
Pedagoji ve Araştırmada Yeni Yönelimler
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi`nden Prof. Dr. Hakan Sarıbaş`ın moderatörlüğünü yaptığı ‘Pedagoji ve Araştırmada Yeni Yönelimler’ başlıklı paralel oturumda, Ulusal İslam Ekonomisi ve Finansı Komitesi`nden Sutan Emir Hıdayat ‘MENA Yatırımcıları İçin Portföy Çeşitlendirmesinin Faydaları: Şer’i Uyumlu Hisse Senetleri’ başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.
‘İslam Ekonomisi ve Finansı Eğitiminin Katılım Bankacılığı Çalışanlarının Şube Performansına Etkisi: Örnek Bir Uygulama’ başlıklı konuşmasında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi`nden İbrahim Guran Yumuşak, şube çalışanlarına verilen İslam ekonomisi ve finans eğitiminin şube performansı üzerinde bir etkisi olup olmadığını ve hangi eğitim yöntemlerinin daha verimli olduğunu anlattı.
KTO Karatay Üniversitesi`nden Kamola Bayram, ‘İslami Finans Eğitiminde Bir Eğitim Aracı Olarak Masa Oyunları: Karatay İnteraktif Finans’ konusunu tartıştı. ‘Yükseköğretimin Sürdürülmesine Yönelik Ortak Sorumluluk Analizi’ konulu konuşmasında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi`nden Souhaila Guedira, politika yapıcılar, eğitimciler ve diğer ilgili paydaşlara öneriler sunarak yüksek öğrenimin finansmanı ve yönetimi için yeni bir yön çizdi.
Öğleden sonraki oturumların ilki olan ‘Dijital Ekonomi’ Arapça olarak İstanbul S. Zaim Üniversitesi`nden Dr.Suhail Hawamdeh başkanlığında IRTI, ISDB Group Suudi Arabistan’dan Mahmoud Bekri, İstanbul S. Zaim Üniversitesi’nden Nael Hamadneh Siid, İstanbul S. Zaim Üniversitesi`nden Abubaker Ben Belgasem, Yarmouk Üniversitesi`nden Maha Shehadeh ve Cezayir`deki Mohamed Bougherra Üniversitesi`nden Mohamed Kolli’nin katılımıyla gerçekleşti.
Çok Boyutlu Kalkınma ve Yoksullukla Mücadele
IZU`dan Dr. Mohammad Cherif tarafından yönetilen konferansın dördüncü gününün son oturumu ‘Çok Boyutlu Kalkınma ve Yoksullukla Mücadele’ üzerine yoğunlaştı. ‘Pakistan`daki Takaful Operatörleri Tarafından Sunulan Mikro-Takaful Ürünlerin Büyümesi: Sorunlar ve Çözümler’ başlıklı konuşmasında, Pakistan Yönetim ve Teknoloji Üniversitesi`nden Mohammad Ayaz, Pakistan`daki takaful operatörler tarafından daha az mikro takaful (sigorta) ürünleri sunmanın arkasındaki engel nedenlerini belirtti ve ülkedeki mikro takaful ürünlerin büyümesini daha da artırmak için çözümler sundu.
Daha sonra, Güney Afrika Western Cape Üniversitesi`nden Naseer Muazu ‘Yoksulluğu Azaltma Stratejisi ve İkili Teorinin Alaka Düzeyi: Kuzey Nijerya`da Yakacak Odun Ticaretinin Ampirik Analizi’ başlıklı bir konuşma yaptı. Oturum daha sonra Gambiya Merkez Bankası`ndan Karamo Sawaneh’nın ‘Gambiya`da 2030 Gündemine Ulaşmak İçin İslami Karma Ürünlerle Kadınları Tarım Değer Zincirinde Güçlendirme’ başlıklı konuşması ve BAZNAS Stratejik Araştırmalar Merkezi`nden Adhitya Zaenardi’nin ‘Anca Beraber Kanca Beraber: Maqasid El-Şer’I Perspektifinde Endonezya Müslüman Ailelerinde İş Devri Üzerindeki Ev İçi Risk Paylaşımının Analizi’ başlıklı konuşmasıyla devam etti. Son olarak, Endonezya Üniversitesi`nden Faizatu Almas Hadyantari, ‘Pesantren Ekonomisini Güçlendirmede Tarımsal Vakıf Kullanımı’ konusunu tartıştı.
