“Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği” adı altında 2013 yılında UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne giren Türk kahvesinin standartları 24 Mayıs 2017 Çarşamba günü yapılan “Arama Toplantısı” ile ilk kez masaya yatırıldı.
24 Mayıs 2017 Çarşamba günü Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde, Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin katkılarıyla, Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği organizasyonuyla Mutfak Sanatları Akademisinin (MSA) İstanbul Maslak’taki eğitim merkezinde gerçekleştirilen arama toplantısıyla Türk kahvesi için ilk kez bir standart çalışması yapıldı.
Bu alanda otorite kabul edilen, ticari ya da kültürel faaliyet gösteren özel ve tüzel kişilerin temsilcileriyle gerçekleştirilen arama toplantısının sonunda “Türk Kahvesi Standartları” mutabakat metni ortaya çıkarıldı.
Açılış konuşması için söz alan Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği (TKKAD) Başkan Yardımcısı Osman Serim, “Dünyanın farklı coğrafyalarında var olmasına rağmen, beş yüz yıllık köklü bir geleneği olan Türk kahvesinin evrensel olarak kabul gören bir standardı bulunmamaktadır. Gidermeye çalışacağımız bu eksiklik, uluslararası platformda diğer kahve hazırlama yöntemleriyle doğal olarak bir rekabet içinde bulunan Türk kahvesi geleneğimizin yanlış tanıtılmasına yol açmaktadır. Bu toplantıda ilk kez resmi kurumlar, STK’lar ve sektör temsilcileri bir araya gelerek konunun tüm paydaşların fikirleriyle katkı yapacağı bir ortam yaratıldı. Amacımız tartışmak değil, farklı düşünceler ışığında ortaya çıkaracağımız Türk kahvesi standartlarına ilişkin mutabakat metni ile standartların belirlenmesi için çalışmalarını yürüten Kültür ve Turizm Bakanlığı’na görüşlerimizle destek olmaktır. Bu çerçevedeki bir çalışma ülkemizde ilk defa gerçekleşecek ve bu çalışmanın gelecekte diğer önemli gastronomik ürünlerimizin standartlarının saptanması konusunda örnek teşkil edeceğini düşünüyorum” dedi.
Toplantı öncesi söz alan Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, “Kahve bahane, sohbet şahane ancak üzücü bir gerçek de var. Türkiye’den bir marka çıkarmak çok önemli ancak bu konuda değerlerimize yeteri kadar sahip çıkamıyoruz. Örneğin lokumumuz var, kahvemiz var ancak bu değerleri dünyaya tanıtma konusunda hızlı davranamıyoruz. Kahvehane geleneği Osmanlı’nın vazgeçilmezi olmasına rağmen bugün uluslararası kahve zincirlerinin menülerinde Türk kahvesi yer almıyor. Eski değerlerimizi yaşatmalı ve sahip çıkmalıyız. Bu konuda desteklerini esirgemeyen ve tanıtım çalışmalarını sürdüren Kültür ve Turizm Bakanlığına ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesine çok teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
Açılışta söz alan Gaziantep Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Fikret Tural ise “Gaziantep’in UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda Gastronomi Kenti olarak yer almasının ardından,Türk kahvesi geleneğimiz de UNESCO tarafından tanındı ve koruma altına alındı. Bu başarı, adı kahveyle özdeşleşmiş, Tahmis Kahvesi gibi dünyanın en eski kahvehanelerinden birine ev sahipliği yapan Gaziantep olarak bizi ayrıca gururlandırıyor. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi olarak sadece Gaziantep yemeklerini değil, yemeğin tamamlayıcısı olan Türk kahvesi geleneğinin de dünyaya tanıtılması için çalışmalarımıza devam edeceğiz” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından “Türk Kahvesine Dönüştürülecek Olan Yeşil Kahvenin Menşeleri ve Yeşil Kahve İşleme Yöntemleri (İthalat firmaları ve toptancı firmalar)”, “Kavurma ve Öğütme (Tüketime yönelik toptan ve perakende kahve üretimi yapan firmalar)”, “Pişirme ve Servis (Akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları mensupları)” ve “Endüstriyel Boyut (Türk kahvesinin oluşmasında her türlü endüstriyel katkıyı sağlayan firma temsilcileri)” başlıkları altında söz alan katılımcılar, kendi deneyim ve düşüncelerini paylaşarak Türk kahvesi standartlarına ilişkin görüşlerini bildirdi. Toplantı sonunda dile getirilen görüş ve düşünceler ışığında hazırlanacak olan Türk kahvesi standartları mutabakat metni ilgili kamu kuruluşlarının dikkatine sunulacak.
Türk kahvesinin “Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği” adı altında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ve İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde yer alması, bu konudaki uluslararası farkındalığın büyük ölçüde artmasına katkı sağlamıştı.
Bütün bu gelişmelerin yanı sıra Türk sanayiinin son yıllarda geliştirdiği yüksek performanslı kahve makinaları, markalı ve uzun ömürlü kahveler, fincanlar, şekerlemeler ile diğer aksesuarların Türk kahvesine ülkemiz adına ciddi bir katma değer yükleyerek önemli bir ihraç kalemi haline dönüştürmesi bekleniyor.
